Δήλωση της ακίνητης περιουσίας τους στο ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ είναι υποχρεωμένα να υποβάλουν όλα τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματο ή άλλο εγγραπτέο δικαίωμα σε ακίνητο σε κάποια από τις περιοχές που κτηματογραφούνται.
Δήλωση υποχρεούται επίσης να υποβάλλει και όποιος αποκτά δικαίωμα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων, άσχετα εάν το δικαίωμα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούμενο δικαιούχο.
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχουν και όσοι διαχειρίζονται ξένη περιουσία (π.χ. εκκαθαριστής διαθήκης, σύνδικος πτώχευσης, κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομίας, εκτελεστής διαθήκης, διαχειριστής ακινήτου κ.λ.π.).
Υποχρέωση υποβολής δήλωσης έχουν και οι δικαιούχοι που έχουν κληρονομικό δικαίωμα (κληρονόμοι από διαθήκη ή εξ αδιαθέτου), αλλά δεν έχουν προβεί στην υπογραφή συμβολαιογραφικής πράξης αποδοχής κληρονομιάς.
Η δήλωση αφορά στο δικαίωμα και όχι στο ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι αν ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτομα πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό να το δηλώσουν (π.χ. και ο ψιλός κύριος, αλλά και ο επικαρπωτής).
Η δήλωση ιδιοκτησίας στο Εθνικό Κτηματολόγιο είναι από το νόμο υποχρεωτική και αποτελεί προϋπόθεση για οποιαδήποτε μελλοντική πράξη (π.χ. μεταβίβαση, γονική παροχή ή δωρεά, έκδοση οικοδομικής αδείας κ.α.).
Τα δικαιώματα που οι άνω υπόχρεοι σε δήλωση υποχρεούνται να δηλώσουν σύμφωνα με το ν. 2664/1998 αρθρ. 4 & 12 είναι:
- η κυριότητα (πλήρης ή ψιλή)
- οι προσωπικές δουλείες (επικαρπία, οίκηση, συνοίκηση)
- οι πραγματικές δουλείες (δουλεία διόδου, δουλεία αντλήσεως νερού κ.λ.π.) και κάθε άλλο συσταθέν είδος δουλείας
- το δικαίωμα προσδοκίας υπό αίρεση ή υπό προθεσμία
- οι εγγραπτέες μισθώσεις (μακροχρόνια πέρα των εννέα ετών, χρηματοδοτική (leasing) του ν. 1665/1986, όπως συμπληρώθηκε με το ν. 2367/1995, χρονομεριστική του άρθρου 1 του ν. 1652/1986 (time sharing)
- οι εγγραπτέες διαδικαστικές πράξεις (αγωγή, ανακοπή, τριτανακοπή άρθρου 220 ΚΠολΔ )
- οι εμπράγματες ασφάλειες (υποθήκη, προσημείωση υποθήκης, υποθήκη επί μηχανημάτων ν. 4112/29, ν.δ. 4001/59)
- οι κατασχέσεις (αναγκαστική, συντηρητική, κατάσχεση δυνάμει ειδικών νόμων, αναγγελία απαίτησης που επέχει θέση κατάσχεσης, δήλωση συνέχισης πλειστηριασμού, επιταγή ν.δ. 17/7/1923, δικαστική μεσεγγύηση, αναγκαστική διαχείριση κατά το άρθρο 1034 ΚΠολΔ)
- η μεταλλειοκτησία
- η μεταφορά συντελεστή δόμησης
- λοιπά εγγραπτέα δικαιώματα (περιορισμός κυριότητας δυνάμει του ν. 1929/1991, κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, δικαίωμα αποζημίωσης λόγω προσκύρωσης και ρυμοτόμησης)
- κάθε άλλο δικαίωμα που προκύπτει από δικαιοπραξίες που εγγράφονται στα Υποθηκοφυλακεία σύμφωνα με το άρθρο 12 του ν. 2664/1998
Ακολουθούν υποδείγματα δηλώσεων για συνήθη δικαιώματα και αιτίες κτήσης:
Yπόδειγμα δήλωσης κληρονομικού δικαιώματος με διαθήκη
Υπόδειγμα δήλωσης κληρονομικού δικαιώματος εξ αδιαθέτου
Για περισσότερα υποδείγματα δηλώσεων, παρακαλώ πατήστε εδώ
Σημειώνεται ότι όποιος αποκτά δικαίωμα κατά την περίοδο συλλογής δηλώσεων υποχρεούται να υποβάλει δήλωση, ανεξαρτήτως από το αν το δικαίωμα έχει ήδη δηλωθεί από τον προηγούμενο δικαιούχο.
Η δήλωση αφορά στο δικαίωμα επί ακινήτου και όχι στο ακίνητο. Αυτό σημαίνει ότι σε περίπτωση που ένα ακίνητο ανήκει σε περισσότερα από ένα άτομα, πρέπει όλοι όσοι έχουν δικαίωμα σε αυτό, να το δηλώσουν (π.χ. τόσο αυτός που έχει την ψιλή κυριότητα όσο και αυτός που έχει την επικαρπία του ακινήτου).